Trong những dịp lễ tết quan trọng, khi đề cập đến việc bày biện mâm ngũ quả trên bàn thờ, các cụ thường nói rằng “Đông bình tây quả”. Đây là một câu nói được lưu truyền từ xa xưa để nói về cách bày trí bàn thờ sao cho đúng. Vậy hiểu thế nào về câu nói này và ứng dụng của nó như thế nào trong cuộc sống? Hãy cùng tôi tìm hiểu chi tiết để biết rõ hơn về văn hóa thờ cúng của Việt Nam ta.Đông bình tây quả là gì?
Đông bình tây quả là cách bài trí hoa quả, bình hoa trên bàn thờ có từ xa xưa. Cách bài trí này như một tục lệ xa xưa ông cha ta để lại giúp con cháu đời sau ghi nhớ công ơn của tổ tiên và biết các quy tắc thờ cúng đúng.
Theo quy luật tự nhiên, mặt trời mọc đằng Đông và lặn đằng Tây. Một cái cây phải ra hoa rồi mới đơm trái. Chính vì vậy khi bày biện bàn thờ, đặt bình hoa ở hướng Đông và bày hoa quả ở phía Tây là hợp ý của trời đất.
Ý nghĩa câu Đông Bình Tây Quả
Cha Ông chúng ta dùng câu Đông Bình Tây Quả là để chỉ cho đời sau dễ hiểu hơn trong việc bày trí bàn thờ gia tiên cho đúng và phù hợp. Bàn thờ gia tiên được bày trí, hướng ra cửa chính là hướng Nam, thì phía tay trái là hướng Đông, phía tay phải là hướng Tây.
Qua đó, bày trí bình hoa bên tay trái (Hướng Đông) và đĩa Quả bên tay phải (Hướng Tây) trên bàn thờ.
– Hướng Đông đặt bình hoa tượng trưng cho mùa xuân đơm hoa.
– Hướng Tây tượng trưng cho mùa Thu – Thu liễm – nơi kết trái.
Ứng dụng đông bình tây quả trong cuộc sống
Vào những ngày rằm, dịp lễ tết, mỗi gia đình đều sửa soạn bàn thờ sao cho trang trọng, tôn kính nhất với tổ tiên. Câu nói này được ứng dụng trong việc bày trí bàn thờ sao cho đúng nguyên tắc.
– Nơi đặt bình hoa: Vào đầu tháng hay những ngày rằm âm lịch, bình hoa trên bàn thờ được cắm hoa tươi, ngày thường có thể để không.
– Nơi bày mâm ngũ quả: Mâm quả cúng các cụ phải đầy đủ năm loại quả khác nhau. Theo quan niệm và ý nghĩa của tục lệ này, mâm ngũ quả phải đặt ở hướng tây, có nghĩa là bên tay phải của các cụ để tiện dùng.
Bàn thờ gia đình được sắp xếp theo quan niệm này không chỉ hợp phong thủy, thể hiện sự biết ơn của con cháu mà còn mang lại may mắn, tài lộc cho cả gia đình.
